Wprowadzenie
Nieznajomość prawa może szkodzić nam, pracownikom. Szczególnie narażeni na wykorzystywanie przez pracodawców w Holandii są pracownicy migracyjni. Może to być spowodowane brakiem dostępnych informacji o podstawowych prawach pracowniczych w Holandii w językach innych niż niderlandzki. Mamy nadzieję, że broszura ta pomoże to zmienić i zachęci do solidarności między pracownikami, której potrzebujemy, by bronić się przed wykorzystywaniem przez pracodawców. Zachęcamy do podzielenia się tą broszurą ze współpracownikami. Wymienione w niej prawa to oczywiście tylko podstawa. Jeśli chcemy więcej praw, musimy o nie walczyć!
Na naszej stronie są dostępne liczne tłumaczenia niniejszej broszury. Prosimy o wysyłanie brakujących tłumaczeń.
Opublikowane w 2014. Ostatnie zmiany wprowadzono w kwietniu 2020
Indeks
- + Umowy
- + + Podstawowe informacje
- + + Umowy śmieciowe
- + + Wypowiedzenie umowy
- + + + Wynagrodzenie
- + + + Okres wypowiedzenia
- + + + Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia
- + Grafik
- + + Czas pracy
- + + Przerwy
- + + Nadgodziny
- + Bezpieczeństwo i higiena pracy
- + + Podstawowe informacje
- + + Ubezpieczenie zdrowotne
- + + Mobbing
- + + Proces sprawdzenia danych
- + Urlop
- + + Bezpłatny urlop
- + + Urlop rodzicielski
- + + Urlop wypoczynkowy
- + + Zwolnienie lekarskie
- + Ekonomia
- + + Wypłaty
- + + Podatki
- + + Płaca minimalna
- + Organizacje pracownicze i walka o prawa
- + + Gdzie szukać pomocy
- + + Porady dotyczące dynamiki pracy
- + Wnoszenie skarg
Informacje
Umowy
Podstawowe informacje
Ustna umowa pracy ma ma zasadniczo taką samą ważność jak umowa pisemna. Brak materialnych dowodów sprawia jednak, że wykazanie prawdziwości szczegółów umowy może być trudne. Zawsze zadbaj o fizyczną kopię umowy (na papierze, w mailu lub w SMS-ie)!
Osoby nieposiadające zezwolenia na pobyt (verblijfsvergunning) są uprawnione do otrzymywania wynagrodzenia za pracę i do odpowiedniej ochrony zdrowia i życia w czasie pracy. (Pracodawca nie może jednak legalnie zatrudnić osoby nieposiadającej zezwolenia na pobyt). Innymi słowy, każdego, kto szuka pracy w Holandii, obejmuje holenderskie prawo pracy, nawet jeśli nie zgadza się ono z jego umową.
Jeśli zostałeś zatrudniony, a nie pracujesz legalnie, to prawo łamie Twój pracodawca; jeśli Twoje prawa zostaną złamane, możesz rozpocząć procedurę prawną ubiegania się o niewypłaconą pensję. W praktyce może się to okazać trudne, ponieważ pracownikom grozi się zwolnieniem i istnieje ryzyko deportacji. Zalecamy więc udać się o pomoc do (pro deo) prawnika (nid. advocaat). Jeśli jesteś wyzyskiwany/a, zalecamy przedyskutować problem z prawnikiem lub z organizacją specjalizującą się w pomocy ofiarom handlu ludźmi i wyzysku.
Nigdy nie podpisuj żadnych dokumentów, jeśli nie są one całkowicie zrozumiałe. Poproś o kopię w języku, którym się posługujesz i zastanów się, czy potrzebujesz porady (prawnej).
Jeśli nie posiadasz kopii swojej umowy, poproś o nią przez e-mail. Jeśli nie otrzymasz umowy, napisz swoją własną i zawrzyj w niej wszystko, co ustaliłeś ze swoim pracodawcą, a następnie wyślij tę umowę do swojego pracodawcy i poproś o podpisaną kopię. Umowa nie musi być idealna ani skomplikowana. Jeśli pracodawca wciąż odmawia wydania podpisanej umowy, umowa, którą sporządziłeś, jest prawnie obowiązująca. Powiedz to swojemu pracodawcy. Jeśli twój pracodawca nie dotrzymuje umowy, idź do prawnika i pozwij swojego pracodawcę.
W przypadku sprawy sądowej, pamiętaj że wiążąca jest nie tylko umowa o pracę, ale także pisemna korespondencja z twoim pracodawcą.
Przydatne strony:
Umowy śmieciowe
W Holandii istnieje możliwość “umów na zero godzin”. Niestety, większość “umów na zero godzin” oznacza, że masz obowiązek stawić się w pracy kiedy twój szef każe. Okres wypowiedzenia to miesiąc. Nie oznacza to, że nie możesz próbować zwolnić się od razu. Sprawdź, czy robisz to legalnie, aby znać ryzyko.
Kolejny, bardzo istotny przepis: Jeśli pracownik pracuje więcej niż zapisane w jego umowie przez trzy kolejne miesiące, liczba godzin w umowie zmienia się!
Wypowiedzenie umowy
Rozwiązanie umowy o pracę, przez pracodawcę lub pracownika, może nastąpić słownie, listowo, mailowo lub faksem. Problem z rozwiązywaniem umowy słownie jest oczywiście taki, że będzie to trudne do udowodnienia. Jeśli jesteś pracodawcą, zachęcamy zrobić to na piśmie. Jeśli jesteś pracownikiem, poproś pracodawcę o uzasadnienie rozwiązania umowy na piśmie.
Pracodawca zazwyczaj potrzebuje “zezwolenia na zwolnienie” (ontslagvergunning) z UWV, aby cię zwolnić (na przykład z powodów finansowych lub z powodu długotrwałej niemożności wykonywania pracy (langdurige arbeidsongeschiktheid). Twój pracodawca nie ma prawa zwolnić cię z powodu tymczasowej choroby, tymczasowej niemożności wykonywania pracy, lub ciąży, bez względu na to czy otrzymał “pozwolenie na zwolnienie” ontslagvergunning) z UWV.
Inny sposób na rozwiązanie umowy, to rozwiązanie jej przez sędziego (kantonrechter).
Twój pracodawca może także zwolnić cię natychmiastowo (op staande voet) z następujących poważnych powodów: kradzież, poważna zniewaga, oszustwo, napaść lub odmowa wykonywania pracy.
Zasada ogólna brzmi, że pracodawca musi podać powód natychmiastowego zwolnienia od razu gdy dowiaduje się o wydarzeniu, które je spowodowało. Jako pracownik, możesz sprzeciwić się natychmiastowego zwolnieniu poprzez skierowanie sprawy do sądu cywilnego (kantongerecht).
Zdarza się, że uprzednio wyraziłeś zgodę na to, by twój pracodawca przedwcześnie rozwiązał twoją umowę o pracę, i z jakiegoś powodu żałujesz swojej decyzji. Zwykle odbywa się to poprzez pisemne porozumienie (vaststellingsovereenkomst). Zawsze masz dwa tygodnie na zmianę decyzji od momentu w którym ty i twój pracodawca podpisaliście porozumienie. Jeśli twój pracodawca nie poinformował cię o okresie dwóch tygodni, możesz mieć nawet trzy tygodnie. Nie musisz podawać powodów zmiany swojej decyzji, ale musisz poinformować swojego pracodawcę o tej zmianie pisemnie (odwołując lub rozwiązując porozumienie). Twoja umowa o pracę będzie obowiązywała wtedy tak, jak dotychczas.
W przypadku umów o pracę na czas określony (bepaalde tijd) 6 miesięcy lub dłużej, pracodawca musi poinformować cię, jeśli i na jaki okres zamierza wydłużyć twoją umowę miesiąc przed końcem obowiązywania umowy. Jeśli tego nie zrobi, musi zapłacić ci odszkodowanie równe miesięcznej pensji. Jeśli nie zrobi tego na czas, odszkodowanie będzie rozliczane pro rata.
Wynagrodzenie
W przypadku odejścia z pracy nie otrzymasz wynagrodzenia. Jesteś jednak uprawniony do swojego dodatku urlopowego (około 8% twojej pensji brutto) – to, czy zostałeś zwolniony czy odszedłeś nie ma na to wpływu. Sprawdź, czy w twojej umowie nie są zawarte dodatkowe zapisy.
Okres wypowiedzenia
Twoja umowa powinna zawierać klauzulę okresu wypowiedzenia. W przypadku braku takiej klauzuli, obowiązuje cię zwyczajny miesięczny okres wypowiedzenia. Jeśli zwolnisz się natychmiast, możesz stracić uprawnienia do świadczeń socjalnych czy pokrycia kosztów związanych z okresem przejściowym oraz stracisz swoje 30% ruling.
Powinieneś wziąć pod uwagę, że jeśli okres wypowiedzenia wynosi miesiąc albo dłużej, prawdopodobnie mowa tu o pełnym miesiącu kalendarzowym. Oznacza to, że bez względu na to którego dnia miesiąca złożysz wypowiedzenie, będziesz musiał pracować jeszcze przynajmniej przez pełen miesiąc. Tak czy inaczej, twoja umowa powinna jasno określać, czy okres wypowiedzenia dotyczy miesiąca kalendarzowego czy 30 dni. Jeśli twoja umowa jest tymczasowa, ale będziesz wykonywał pracę po jej wygaśnięciu, umowę wznawia się na ten sam czas co poprzednio. Po trzech latach twoja umowa tymczasowa zmienia się na mocy prawa na umowę na czas nieokreślony.
Przydatne strony:
- https://www.cnv.nl/werk-en-inkomen/contract/einde-van-mijn-arbeidsovereenkomst-voor-bepaalde-tijd/
- https://werkgeverslijn.nl/ketenbepaling/
Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia
Mimo że według prawa zawsze jesteś objęty ubezpieczeniem na wypadek bezrobocia, należy zdawać sobie sprawę z następujących możliwych przypadków:
Jeśli odejdziesz z pracy, prawdopodobnie stracisz uprawnienia do świadczeń socjalnych. Wyjątek to przypadki szczególne, takie jak choroba, mobbing itd.
Jeśli zostaniesz zwolniony ze swojej własnej winy, nie przysługuje ci ubezpieczenie na wypadek bezrobocia. Jeśli zostałeś zwolniony z wymyślonego powodu (działanie nielegalne), rozważ wniesienie sprzeciwu.
Jeśli nie zostałeś zwolniony z własnej winy (np. w przypadku sytuacji gospodarczej) albo okres twojej umowy się kończy, jesteś uprawniony do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, jeśli spełniasz pewne kryteria. Kryteria te są następujące: musisz być zdolny do pracy oraz w ciągu ostatnich 36 tygodni, pracowałeś przez przynajmniej 26 z nich.
Możesz otrzymać do 3 miesięcy ubezpieczenia w przypadku przepracowania minimum 26 z ostatnich 36 tygodni. W przypadku przepracowania przynajmniej 4 z ostatnich 5 lat, przysługuje ci przynajmniej rok ubezpieczenia.
Grafik
Czas pracy
Jedna zmiana nie może przekraczać 12 godzin. Tydzień pracy nie może przekraczać 60 godzin. 60-godzinny tydzień pracy powinien wiązać się z dodatkowym wynagrodzeniem, ponieważ średnia przepracowanych godzin przez 4 tygodnie nie może wynosić więcej niż 55. Po 16 tygodniach średnia ta wynosi 48 godzin.
Przerwy
Jesteś upoważniony do obowiązkowej 30-minutowej przerwy na każde 5 i pół godziny pracy. (Musisz skorzystać z tej przerwy) Jeśli pracujesz dłużej niż 10 godzin, przerwa ta wynosi 45 minut. Można ją podzielić na trzy 15-minutowe przerwy rozłożone na 10 godzin pracy. Przerwa ta nie jest płatna.
Nadgodziny
Informacje dotyczące nadgodzin możesz znaleźć w swoim Układzie zbiorowym pracy, w swojej umowie lub w regulaminie miejsca pracy. Ponadto, przymusowe nadgodziny są nielegalne. Powinieneś pracować tylko przez tyle dni i za tyle pieniędzy, za ile chcesz. Maksymalna liczba godzin pracy w ciągu jednego dnia (włączając nadgodziny) to: 12 godzin na zmianę i 60 godzin na tydzień, 11 godzin przerwy po zmianie i 36-godzinny weekend. Osobne regulacje dotyczą osób niepełnoletnich i ciężarnych. Pamiętaj, że wyjątki są częste.
Przydatne strony:
- https://www.fnv.nl/werk-inkomen/werktijden/overwerk
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/werktijden/vraag-en-antwoord/wettelijke-regels-werktijden-en-rusttijden
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/werktijden/vraag-en-antwoord/brochures-arbeidstijdenwet-en-arbeidstijdenbesluit
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Podstawowe informacje
Do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy swoim pracownikom. Zaliczają się do tego: bezpieczne miejsce pracy, bezpieczne narzędzia i pojazdy, odpowiednie wytyczne dotyczące bezpiecznego użytkowania narzędzi i pojazdów, oraz właściwe środki ostrożności w przypadku pracy z (potencjalnie) niebezpiecznymi substancjami.
Ubezpieczenie zdrowotne
Każdy, kto mieszka w Holandii, powinien posiadać prywatne ubezpieczenie zdrowotne. Twoim obowiązkiem jest wybrać i podpisać umowę z wybraną przez ciebie firmą ubezpieczeniową.
Większość pracowników jest uprawniona do państwowego świadczenia, tzw. “zorgtoeslag”. Jest to ulga, która pozwoli ci zatrzymać do połowy kwoty opłaty za ubezpieczenie zdrowotne. Wniosek o zorgtoeslag możesz złożyć tu: http://toeslagen.nl.
Mobbing
Nigdy nie oddawaj nikomu żadnych dokumentów, w szczególności paszportu i zezwolenia na pracę. Dokumenty te są ważnymi rzeczami osobistymi, a w rękach innych osób mogą doprowadzić do sytuacji, w której będziesz zmuszony zrobić coś, czego nie chcesz.
Jeśli doświadczasz mobbingu, rozważ następujące kroki.
Po pierwsze, znajdź sojuszników wśród współpracowników, którzy podzielają twoje uczucia. Wspólnie sporządźcie listę żądań i plan działania. Zastanów się nad tym, co można w praktyczny sposób poprawić.
Następnie, jeśli masz taką możliwość, porozmawiaj bezpośrednio ze swoim przełożonym i daj mu szansę poprawy. Jeśli to nie zadziała, albo nie czułbyś się bezpiecznie robiąc to, możesz zgłosić się do instancji zaufanej osoby, tzw. ‘Vertrouwenspersoon’ lub do rady firmy, ‘Onderneminsgraad’. Jako że są to oficjalne stanowiska, informacje o tym, kto je zajmuje, powinny być dostępne. Następnie, zgłoś się do działu Zasobów Ludzkich (personeelszaken) lub do kierownika wyższego szczebla.
Tak czy inaczej, przygotuj się na niesatysfakcjonujące rezultaty. Zadaniem vetrouwenspersonen jest wysłuchanie cię, nie mają oni żadnej mocy sprawczej, podobnie jak Ondernemingsraad, który odpowiada za zgodność działań firmy z uprzednio obowiązującymi procedurami i zasadami wewnętrznymi. Działy zasobów ludzkich i inni kierownicy zwykle nie chcą zajmować się pomaganiem ludzi, ponieważ nie jest to w ich interesie i nie jest to co, za co im się płaci. Nie oczekuj więc zbyt wiele i nie poświęcaj zbyt dużo uwagi oficjalnym postępowaniom, bo może cię to wypalić. Zanim cokolwiek zrobisz, pomyśl: jeśli się nie uda, co chcę i mogę zrobić? Zdarzają się przypadki, w których ludzie organizują się, aby wziąć udział w strajku. Jeśli jesteś tym zainteresowany, napisz do nas maila.
Jeśli oficjalne działania nie przyniosą rezultatu, i nie jesteś w stanie zorganizować strajku, dobrą opcją byłoby wzięcie zwolnienia chorobowego z powodu stresu. Może ci to pozwolić na odrobinę spokoju. Jeśli twoja umowa jest zwyczajna (nie za pośrednictwem agencji), oznacza to że nie możesz być zwolniony. NAJPIERW PRZECZYTAJ UMOWĘ! Po dwóch tygodniach zostaniesz poproszony o udanie się do lekarza z Działu Zasobów Ludzkich, któremu możesz powiedzieć o powodach swojego stresu. Razem opracujecie plan działania, który pozwoli ci poprawić sytuację i wrócić do pracy. Możesz oczywiście poprosić o tyle czasu, o ile to możliwe, szukać w tym czasie nowej pracy i otrzymywać 70% pensji za zwolnienie chorobowe.
Przydatne strony:
Proces sprawdzenia danych
Twoje miejsce pracy prawdopodobnie będzie wymagać od ciebie tzw. ‘VOG’ (‘Zaświadczenia o niekaralności’). W przypadku niektórych zawodów, jest to konieczne. Urząd zwany Justis sprawdzi, czy popełniłeś w przeszłości przestępstwa, które uznano za istotne dla twojego zawodu. Zaświadczenie zostanie wysłane na twój adres domowy, nie do pracodawcy. Następnie musisz przekazać je pracodawcy. Jeśli wynik twojego zaświadczenia o niekaralności jest negatywny, nie zawsze oznacza, że twój pracodawca może cię zwolnić. Nie przyjmuj tego ot tak, ponieważ pracodawca musi podać osobny powód zwolnienia. Do wydania zaświadczenia sprawdzana jest wyłącznie twoja przeszłość kryminalna, nie twojej rodziny.
Zdarza się, że zostaje przeprowadzone głębsze dochodzenie, zwane ‘Antecedentenonderzoek’. Jest ono znacznie szersze i może obejmować rodzinę. Przeprowadzają je prywatni detektywi.
Przydatne strony:
- https://www.justis.nl/producten/vog/vog-aanvragen/naar-welke-gegevens-wordt-gekeken/screeningsprofielen.aspx
- https://www.bvdv.nl/verklaring-omtrent-gedrag-vog-ontslag/
- https://www.ondernemenmetpersoneel.nl/aannemen/werving-en-selectie/1212-antecedentenonderzoek-personeel-zo-werkt-het.html
Urlop
Bezpłatny urlop
Prawo holenderskie nie uwzględnia urlopów bezpłatnych, ale niektóre układy zbiorowe pracy posiadają przepisy dotyczące takich przypadków. Jeśli obejmuje cię układ zbiorowy pracy, sprawdź to. Niektóre miejsca pracy zezwalają na prywatny układ z przełożonymi dotyczący bezpłatnego urlopu. Objęte prawem holenderskim są dwa przypadki: urlop rodzicielski i opieka nad chorą osobą. Przypadki te są dość skomplikowane, w takiej sytuacji zalecamy poszukać profesjonalnej porady prawnej.
Urlop rodzicielski
Prawo holenderskie nie uwzględnia urlopów bezpłatnych, ale niektóre układy zbiorowe pracy posiadają przepisy dotyczące takich przypadków. Jeśli obejmuje cię układ zbiorowy pracy, sprawdź to. Niektóre miejsca pracy zezwalają na prywatny układ z przełożonymi dotyczący bezpłatnego urlopu. Objęte prawem holenderskim są dwa przypadki: urlop rodzicielski i opieka nad chorą osobą. Przypadki te są dość skomplikowane, w takiej sytuacji zalecamy poszukać profesjonalnej porady prawnej.
Urlop rodzicielski: Jesteś uprawniony do urlopu rodzicielskiego, jeśli pracowałeś w jednym miejscu przez przynajmniej rok i zajmujesz się dzieckiem młodszym niż 8 lat. Oboje rodziców są uprawnieni do urlopu rodzicielskiego. Jeśli masz więcej niż jedno dziecko, możesz wziąć osobny urlop na każde z nich. Jesteś także uprawniony do urlopu rodzicielskiego na adoptowane dzieci, wychowanków lub przybrane dzieci, o ile z tobą mieszkają. Jesteś uprawniony do urlopu rodzicielskiego, który wynosi do 26 razy godziny pracy w ciągu tygodnia. Zwykle wygląda to tak, że przez sześć miesięcy pracujesz o połowę krócej niż wcześniej. Na przykład, jeśli pracujesz przez 32 godziny tygodniowo, to podczas urlopu rodzicielskiego będziesz pracował przez 16 godzin tygodniowo, a pozostałe 16 godzin poświęcisz na urlop rodzicielski. Urlop rodzicielski jest bezpłatny.
Urlop wypoczynkowy
Długość urlopu wypoczynkowego oblicza się na podstawie 8% twojej rocznej pensji brutto. Musisz płacić podatki od tej kwoty. Procent zapłaty za urlop wypoczynkowy w 2019 wynosił od 36,65% do 51,75%.
Zwolnienie lekarskie
Jeśli jesteś fizycznie lub psychicznie (dotyczy także stresu i lęku) niezdolny do wykonywania pracy, jesteś w większości przypadków uprawniony do zasiłku chorobowego. Kwota zasiłku zależy od rodzaju twojej umowy. Weź pod uwagę, że według wielu umów nie otrzymasz zapłaty za pierwsze dwa dni (dotyczy to umów zwanych ‘wachtdagen’).
Jeśli chodzi o zasiłek chorobowy: Jeśli zachorujesz, twój szef nie ma prawa dociekać powodów twojej choroby. Możesz mu powiedzieć, ale nie może cię do tego zmusić. Zalecamy nie wchodzić w tę rozmowę i pozwolić szefowi na przestrzeganie prawa w tej kwestii.
Masz prawo do zachowania stanu swojego zdrowia w tajemnicy i nie masz obowiązku zdawać swojemu pracodawcy sprawozdania ze swojego urlopu chorobowego. Wiele firm ma jednak umowę z firmami zewnętrznymi, tzw. ‘Bedrijfsartsen’ (lekarze zawodowi), którzy mogą poprosić cię o udowodnienie swojej choroby. Firmy te nie udostępniają szczegółów choroby twojemu pracodawcy, informują tylko czy jesteś chory czy nie.
Jeśli zachorujesz, według prawa holenderskiego jesteś uprawniony do minimum 70% twojego wynagrodzenia przez pierwsze 104 tygodnie (dwa lata) choroby/niezdolności do pracy. Jeśli to 70% wynosi mniej niż płaca minimalna, pracownik jest uprawniony do płacy minimalnej. Upewnij się, że w twoim układzie zbiorowym pracy nie ma informacji o wyższym procencie lub dłuższym okresie.
Tylko w bardzo szczególnych i rzadko występujących przypadkach możesz zostać zwolniony po 2 latach choroby, kiedy jesteś na zasiłku chorobowym. Zazwyczaj, według holenderskiego prawa pracy, zakazuje się rozwiązania stosunku pracy w czasie choroby pracownika (po niderlandzku: ‘opzegverbod tijdens ziekte’). Jest to bardzo surowa zasada i niemal nie ma możliwości odstąpienia od niej.
Możesz jednak zostać zwolniony w czasie choroby, jeśli twój pracodawca poda inny powód. Zazwyczaj zakłada to udanie się do sędziego w celu rozwiązania kontraktu i prawdopodobnie poskutkuje odmową sędziego, który weźmie pod uwagę fakt twojej choroby.
Ekonomia
Wypłaty
Po tym, jak twoja umowa upłynie, upewnij się, że otrzymałeś wszelkie zaległe wypłaty, włączając w to świadczenie urlopowe (ok. 8% twojej miesięcznej płacy brutto) i niewykorzystanych dni urlopu. Pamiętaj, że twoja ostatnia pensja musi zostać wypłacona w normalnym terminie (maksymalnie w ciągu miesiąca). Jeśli są jakieś inne koszta (‘eindafrekening’), muszą zostać zapłacone w ciągu miesiąca od upłynięcia umowy.
Przydatne strony:
- https://www.loonvisie.nl/eindafrekening-bij-ontslag-of-vertrek-werknemer/
- https://www.fnv.nl/werk-inkomen/salaris-loon/geen-salaris-of-salaris-te-laat
Podatki
Upewnij się, że otrzymałeś od swojego pracodawcy tzw. ‘jaaropgaaf’, oświadczenie o zeszłorocznych dochodach, które jest niezbędne do wypełnienia formularza zwrotu podatku. Najczęściej będzie ono już zawarte w formularzu podatkowym online. Formularze możesz znaleźć w sekcji linków.
Jeśli przeprowadzisz się do innego kraju i chcesz poprosić o zwrot podatku, skontaktuj się z tzw. belastingdienst i poproś o wcześniejsze formularze podatkowe lub poczekaj na rozpoczęcie kolejnego roku i wtedy poproś o zwrot. Weź pod uwagę, że przez pierwszy rok będziesz musiał wypełnić formularz ‘M’ na papierze lub online.
Holenderski odcinek wypłaty może być trudny do zrozumienia, a wiele zwrotów w nim zawartych może brzmieć obco. W sekcji linków możesz znaleźć informacje o głównych punktach odcinka wypłaty
Jeśli jesteś częściowo niezdolny do pracy, wpływa to na twoje podatki, ponieważ możesz odliczyć niektóre koszty opieki zdrowotnej. Skontaktuj się ze zrzeszeniem osób z twoją konkretną niepełnosprawnością. Poszukaj ‘patientenvereniging’ lub ‘belangenvereniging’ + nazwa twojej niepełnosprawności po niderlandzku. Ogólna organizacją zrzeszająca osoby niepełnosprawne i przewlekle chore to https://iederin.nl/
Przydatne strony:
- http://www.belastingdienst.nl/english/
- http://www.belastingdienst.nl/deutsch/
- https://www.iamexpat.nl/career/employment-news/dutch-pay-slip-how-your-salary-determined
Płaca minimalna
Dla pracowników między 23. i 67. rokiem życia płaca minimalna wynosi €8,63 brutto za godzinę w 40-godzinnym tygodniu pracy. Oznacza to €69,01 za 8-godzinny dzień pracy, €345,05 za tydzień i €1.495,20 brutto za miesiąc. Jeśli nie płacą ci za godzinę, a otrzymujesz tzw. ‘płacę akordową’, powinieneś otrzymywać przynajmniej płacę minimalną za wykonywanie swojej pracy w ‘normalnym’ tempie.
Organizacje pracownicze i walka o prawa
Gdzie szukać pomocy
Jeśli potrzebujesz porady prawnej, możesz spróbować znaleźć prawnika z advockaten locket (i don’t really know what advocaten locket means?). Pierwsza konsultacja dotycząca porady prawnej jest zawsze darmowa. Prawnik może pomóc ci z wnioskiem o pomoc w opłaceniu kosztów wsparcia prawnego. Kwalifikujesz się, jeśli nie masz wysokiego dochodu ani oszczędności. Dochód powyżej €27.300 (osoby wolne) lub € 38.600 (inni), lub oszczędności powyżej € 30.360 savings, nie pozwala ci na wsparcie finansowe. Niższy dochód/mniejsze oszczędności = więcej wsparcia finansowego.
Przydatne strony:
- https://www.advocatenloket.nu/default.asp
- https://www.rechtsbijstand.nl/over-mediation-en-rechtsbijstand/hoeveel-moet-ik-zelf-betalen/hoeveel-moet-ik-zelf-betalen
Porady dotyczące dynamiki pracy
Sam zarządzaj swoimi dokumentami! Zatrzymuj odcinki wypłaty, zapisuj grafik swoich godzin pracy i wszystkie informacje od szefa na piśmie. Zapisuj adresy i nazwy firm, dla których pracujesz.
Od początku nawiąż kontakt ze swoimi współpracownikami. Wymieńcie się numerami telefonów. Informujcie się nawzajem o problemach w pracy. Zbudujcie poczucie solidarności. W przypadku problemu będziecie silniejsi razem niż osobno.
Twoja praca może być uregulowana przez układ zbiorowy pracy. Jeśli pracujesz za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej, obejmuje cię układ zbiorowy pracy tymczasowej. Tłumaczenia układu zbiorowego pracy na języki angielski, polski i niderlandzki możesz znaleźć tutaj: http://www.abu.nl/publicaties/cao
Wnoszenie skarg
Jeśli masz problem ze swoim pracodawcą, możesz zgłosić to do rządu, ale prawdopodobnie nic z tego nie wyniknie, chyba że w ekstremalnych przypadkach. Inna opcja to zgłoszenie problemu do związku zawodowego, co zalecamy. Sprawdź, który związek działa w twojej branży. Jeden z dużych związków to FNV
Jeśli problemy w twojej firmie mają duży wpływ społeczno-etyczny, zgłoszenie ich może wymagać konkretnej wiedzy (możesz stać się informatorem). Skontaktuj się z https://www.huisvoorklokkenluiders.nl/ aby otrzymać poradę. (Bądź bardzo ostrożny)
Od momentu w którym złożysz zawiadomienie, instytucje rządowe i związki zawodowe nie będą mogły ujawnić twojego imienia i nazwiska twojemu pracodawcy. Zawsze jest jednak szansa, że coś się nie uda. (Twoje imię i nazwisko może zostać ujawnione przez przypadek.) Jeśli jesteś informatorem, powinieneś podjąć dodatkowe środki ostrożności. Weź pod uwagę, że będzie to wymagało dużo cierpliwości i siły emocjonalnej. (Jeśli pokładasz w składaniu zawiadomienia zbyt duże nadzieję, istnieje także ryzyko wypalenia.)
Przydatne strony:
Posłowie
Broszura ta została opublikowana we wrześniu 2014. Od tego momentu niektóre informacje mogły się przedawnić. Dokładnie sprawdź także bardziej aktualne źródła informacji.
Więcej informacji można znaleźć na stronie:
https://labourrights.vrijebond.org/
Nie jesteśmy organizacją pozarządową, organizacją charytatywną ani organizacją pomocy, jesteśmy anarchistami i nasza praca opiera się na samozarządzaniu i pomocy wzajemnej. Jeśli masz problemy w pracy, nie wahaj się i skontaktuj się z nami, razem możemy walczyć. Jeśli nie masz problemów w pracy (pax socialis), ale nie zgadzasz się z zasadami społeczeństwa kapitalistycznego, w którym jesteś wart tyle, ile posiadasz, również skontaktuj się z nami, razem jesteśmy silniejsi i możemy walczyć z tymi, którzy wykorzystują ludzkość.
Anarchistische Groep Amsterdam – Vrije Bond
postbus 16521
1001 RA Amsterdam
Lub przyjdź do naszej biblioteki w soboty od 14:00 do 18:00: Eerste Schinkelstraat 14-16, Amsterdam
Vrije Bond obejmuje wiele grup i ludzi w Holandii i dużej części Belgii. Sprawdź naszą stronę, aby dowiedzieć się więcej: http://www.vrijebond.org/groepen/
Lub napisz do sekretariatu, aby skontaktować się z członkami w twojej okolicy:
Jeśli jakaś część dokumentu była napisana w języku angielskim, jest tak dlatego, że brakuje nam niektórych tekstów w języku polskim. Jeśli chcesz współpracować z nami w ukończeniu tego tłumaczenia, wejdź na http://167.71.69.177:8088/projects/aga/labour-rights/, znajdziesz tam platformę tłumaczenia, gdzie możesz podzielić się swoimi tłumaczeniami lub zaproponować zmiany/poprawić dostępny już tekst.
