(για μετανάστες εργαζόμενες/ους)
Ως εργαζόμενες/οι, είμαστε ευάλωτοι όταν δεν γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας. Ξένοι εργαζόμενοι στην Ολλανδία πέφτουν, υπερβολικά συχνά, υπό εκμετάλλευση. Αυτό μπορεί να είναι λόγω της έλλειψης διαθέσιμης πληροφορίας σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα στην Ολλανδία σε γλώσσες άλλες από τα ολλανδικά. Με το εγχειρίδιο αυτό ελπίζουμε να ενθαρρύνουμε αλληλεγγύη μεταξύ των εργαζομένων προκειμένου να αντισταθούμε ενάντια στα αφεντικά που θέλουν να μας εκμεταλλευτούν. Μοιράσου τα περιεχόμενά του με συναδέλφους/ισσες σου. Φυσικά τα δικαιώματα που καταγράφονται εδώ είναι μόνο τα βασικά. Θα πρέπει να παλέψουμε αν θέλουμε κι άλλα!
Στην ιστοσελίδα μας υπάρχουν πολλές μεταφράσεις, αν θέλεις να προσθέσεις μια, στείλ’τη μας.
Ώρες εργασίας και διαλείμματα
1 Μια βάρδια δεν μπορεί να ξεπερνάει τις 21 ώρες. Μια βδομάδα εργασίας δεν μπορεί να κρατάει πάνω από 60 ώρες. Όταν εργάζεσαι για 60 ώρες, θα πρέπει να ισοφαριστεί γιατί δεν επιτρέπεται να δουλεύεις πάνω από 55 ώρες την εβδομάδα σε μέσο όρο 4 εβδομαδών. Μετά από 16 εβδομάδες εργασίας κατεβαίνει στις 48 ώρες μέσο όρο.
2 Δικαιούσαι 30 λεπτά διάλειμμα για κάθε 5,5 ώρες που δουλεύεις. (Πρέπει να το πάρεις αυτό το διάλειμμα!) Αν δουλεύεις πάνω από 10 ώρες, γίνεται 45 λεπτά το οποίο μπορεί να σπάσει σε τρία διαλείμματα των 15 λεπτών μοιρασμένα στις 10 ώρες. Αυτό το διάλειμμα είναι απλήρωτο.
Υγεία και ασφάλεια
3 Το αφεντικό είναι υπεύθυνο για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Αυτό σημαίνει να παρέχει ασφαλές εργασιακό περιβάλλον, ασφαλή εργαλεία και οχήματα, κατάλληλες οδηγίες σχετικά με την ασφαλή λειτουργία αυτών των εργαλείων και οχημάτων και κατάλληλες προφυλάξεις για την εργασία με (πιθανόν) επισφαλές ουσίες.
4 Όταν αρρωστήσεις και δεν μπορείς να δουλέψεις δικαιούσαι, στις περισσότερες περιπτώσεις, αναρρωτική άδεια μετ’ αποδοχών. Αναλόγως του τύπου του συμβολαίου που έχεις, το ποσό της πληρωμής διαφέρει. Πάρε για παράδειγμα ότι πολλά συμβόλαια λένε ότι δεν θα πληρωθείς τις πρώτες δύο μέρες, αυτές οι μέρες λέγονται wachtdagen.
5 Σχετικά με την αναρρωτική άδεια: Όταν αρρωσταίνεις, το αφεντικό δεν επιτρέπεται να σε ρωτήσει την αιτία της ανάρρωσης. Μπορείς να πεις τον λόγο εάν θέλεις, αλλά δεν μπορούν να σε αναγκάσουν.
Πληρωμή
6 Για εργαζόμενους/ες μεταξύ 23 και 67 χρονών, ο νόμιμος βασικός μισθός είναι €8,63 μικτά την ώρα. Αυτό είναι €69,01 για ένα οχτάωρο, €345,05 για μια 40ωρη βδομάδα και €1.495,20 μικτά τον μήνα. Αν δεν πληρώνεσαι με την ώρα αλλά λαμβάνεις απολαβές με το κομμάτι, θα πρέπει να παίρνεις τουλάχιστον αυτόν τον βασικό μισθό ενώ κάνεις τη δουλειά σου με κανονικό ρυθμό.
Συμβόλαια
7 Ως βασική αρχή, μια προφορική εργασιακή συμφωνία έχει την ίδια εγκυρότητα με ένα γραπτό συμβόλαιο. Είναι όμως δύσκολο να αποδείξεις τις λεπτομέρειες της συμφωνίας όταν δεν υπάρχουν αποδείξεις. Πάρε αποδεικτικό της συμφωνίας γραμμένη σε χαρτί, μέσω e-mail ή με γραπτό μήνυμα!
8 Όταν το αφεντικό θέλει να σε απολύσει, πρέπει να δηλώσει τον λόγο γραπτώς. Όταν δεν είναι γραπτώς, το συμβόλαιο συνεχίζει και το αφεντικό οφείλει να σε πληρώνει τους μισθούς σου. Άμεση απόλυση επιτρέπεται μόνο κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου.
9 Άτομα χωρίς άδεια παραμονής (verblijfsvergunning) νομικά δικαιούνται τους μισθούς τους αφότου έχουν δουλέψει και σε κατάλληλη προστασία υγείας και ασφάλειας ενώ εργάζονται. (Το αφεντικό όμως δεν επιτρέπεται να προσλάβει άτομα χωρίς άδεια παραμονής.)
Το διάσημο συμβόλαιο ‘μηδενικών ωρών’.
10 Στην Ολλανδία τα συμβόλαια μπορούν να γράφουν μηδέν ώρες. Δυστυχώς, σύμφωνα με τα περισσότερα συμβόλαια μηδενικών ωρών, υποχρεούσαι να δουλέψεις όταν το αφεντικό σε καλέσει. Όταν θέλεις να παραιτηθείς, πρέπει να δώσεις ειδοποίηση ενός μήνα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να προσπαθήσεις να φύγεις άμεσα. Απλώς έλεγξε κατά πόσο το κάνεις αυτό νόμιμα, προκειμένου να γνωρίζεις το ρίσκο που παίρνεις.
11 Υπάρχει ακόμη μια, πιο σημαντική ρύθμιση: Όταν δουλέψεις περισσότερο από τις συμφωνημένες ώρες για τρεις συνεχόμενους μήνες, το συμβόλαιο αλλάζει σε αυτό το νέο μέσο όρο ωρών!
Κάποιες προτάσεις για (μετανάστες) εργαζόμενους/ες στην Ολλανδία
1 Κράτα το δικό σου αρχείο! Αποθήκευσε τα χαρτιά πληρωμών, κράτα το δικό σου ημερολόγιο εργατοωρών και όλη την πληροφορία που παίρνεις από το αφεντικό σου σε χαρτί ή email. Επίσης γράψε τις διευθύνσεις και ονόματα των εταιρειών για τις οποίες εργάζεσαι.
2 Ποτέ μην δίνεις κανενός είδους έγγραφα, ειδικά διαβατήριο και άδεια εργασίας, σε κανέναν. Αυτά είναι σημαντικά προσωπικά έγγραφα και στα χέρια άλλων μπορεί να γίνουν αιτία να πιεστείς να κάνεις πράγματα που δεν θέλεις να κάνεις.
3 Ποτέ μην υπογράφεις έγγραφα χωρίς να κατανοείς απόλυτα την σημασία τους. Ζήτα αντίγραφο σε γλώσσα που καταλαβαίνεις και αποφάσισε εάν χρειάζεσαι (νομική) συμβούλευση.
4 Καλλιέργησε τις συναδελφικές επαφές ανταλλάσσοντας αριθμούς τηλεφώνων από την πρώτη μέρα στη νέα δουλειά. Προσπαθήστε να αλληλοενημερωνόσαστε σχετικά με θέματα στην δουλειά και χτίστε αίσθημα αλληλεγγύης. Σε περίπτωση διαμάχης θα είστε πιο δυαντοί όλοι μαζί από ό,τι κάθε άτομο μόνο του.
5 Αφότου τελειώσει το συμβόλαιό σου, βεβαιώσου ότι πήρες πίσω όλες σου τις πληρωμές, συμπεριλαμβανομένου της άδειας διακοπών σου (περίπου 8% του μικτού μισθού σου) και αχρησιμοποίητες μέρες διακοπών.
6 Η δουλειά σου μπορεί να ρυθμίζεται από συλλογική διαπραγμάτευση (CAO, Collectieve ArbeidsOvereenkomst). Αν δουλεύεις μέσω ενός πρακτορείου προσωρινής εργασίας, το Ολλανδικό πρακτορείο CAO ισχύει για ‘σένα. Πρόσφατες εκδοχές στα αγγλικά, πολωνικά και ολλανδικά μπορείς να βρεις εδώ: http://www.abu.nl/publicaties/cao
7 Μπορεί να δικαιούσαι zorgtoeslag από την κυβέρνηση. Αυτή η μηνιαία αποδοχή μπορεί να σου δώσει έως και το μισό ποσό της ασφάλειας υγείας. Μπορείς να κάνεις αίτηση για αυτό μέσω του http://www.toeslagen.nl.
8 Σιγουρέψου ότι παίρνεις το jaaropgaaf από το αφεντικό σου, προκειμένου να μπορείς να συμπληρώσεις την επιστροφή των φόρων σου. Μπορείς να βρεις φόρμες στο:
http://www.belastingdienst.nl/english/
http://www.belastingdienst.nl/deutsch/
Αυτό το φυλλάδιο δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2014. Μέχρι την ώρα που θα το διαβάσεις μπορεί κάποιες από τις πληροφορίες να μην ισχύουν. Οπότε πάντα διπλοέλεγξε με πιο ενημερωμένες πηγές πληροφόρησης.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείς να βρεις και στην ακόλουθη ιστοσελίδα:
https://labourrights.vrijebond.org/
Σε περίπτωση που ψάχνεις για αμοιβαία υποστήριξη, μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μας:
Anarchistische Groep Amsterdam – Vrije Bond
aga@agamsterdam.org
http://agamsterdam.org
postbus 16521
1001RA Amsterdam
Ή πέρνα από την βιβλιοθήκη μας τα Σάββατα 2-6μμ: Eerste Schinkelstraat 14-16, Amsterdam
Υπάρχουν πολλές ομάδες και άτομα που συμμετέχουν στο Vrije Bond στην Ολλανδία και σε μεγάλες πόλεις του Βελγίου. Δες στην ιστοσελίδα για λεπτομέρειες για να έρθεις σε επαφή:
http://www.vrijebond.org/groepen/
Ή γράψε στην γραμματεία για να έρθεις σε επαφή με μέλη στην περιοχή σου: secretariaat@vrijebond.nl