Hollanda’da işçi hakları

Hollanda’da işçi hakları ( başka ülkelerden gelmiş)

Önsöz

Eğer çalışanlar olarak haklarımızı bilmezsek eziliriz. Özellikle yabancı (başka ülkelerden gelmiş) çalışanlar daha sık suistimal edilir. Bunun nedenlerinden biri ana dillerinde işçi haklariyla ilgili bilgiye kolayca ulaşamamalarıdır. Bu vasıtayla bunu değiştirmeyi ve çalışanlar arasında dayanışmayı artırmayı ve böylece biz işçileri sömürmeye çalışan işverenlere karşı kendimizi daha iyi korumayı amaçlıyor ve umuyoruz. Bu açıklamayı diğer meslektaşlarınla da paylaş. Aşağıda sıralanmış olan haklar bizim temel haklarımızdır daha fazlasi için de mücadele etmeliyiz.

Sitemizde bu açıklama birçok dile çevrilmiş olarak vardır. Eğer bu açıklamanın sitemizde bu dillerden başka bir dilde de yer almasını isterseniz bunu bize gönderebilirsiniz.

2014 yılında yayınlandı. Son değişiklik: Nisan 2020

Dizin

• • Sözleşmeler
• • • Temel bilgiler
• • • Sıfır saat sözleşmeleri
• • • Sözleşme sonlandırma
• • • • Tazminat
• • • • Bildirim süresi
• • • • İşsizlik güvencesi
• • Zamanlama
• • • Çalışma saatleri
• • • Çalışma Molası
• • • Fazla mesai
• • Sağlık ve güvenlik
• • • Temel bilgiler
• • • Sağlık sigortası
• • • Mobbing ve İstismar
• • • Gecmis araştırması
• • İzinler
• • • Ücretsiz izinler
• • • Doğum izni
• • • Vakantiegeld (tatil izni)
• • • Hastalık izni
• • Ekonomi
• • • Ödemeler
• • • Vergiler
• • • Asgari ücret
• • Örgütlen ve diren
• • • Yardım almak
• • • Çalışma ile ilgili ipuçları
• • Bildirim

Bilgilendirme

Sözleşmeler

Temel bilgiler

İlkesel olarak sözlü bir iş sözleşmesi yazılı bir sözleşme ile aynı geçerliliğe sahiptir. Ancak fiziki bir delil olmadığında anlaşmanın detaylarını ispatlamak zordur. Sözleşmenin bir kopyasını her zaman yazılı olarak, e-posta veya kısa mesaj yoluyla alın!

Oturma izni olmayan kişiler (verblijfsvergunning) çalıştıkları takdirde maaşlarını almaya ve çalışırken düzenli iş sağlığı ve güvenliği korumasına yasal olarak hak sahibidirler. (Ancak bir patronun oturma izni olmayan kişileri işe alma izni yoktur.) Başka bir deyişle, işvereniniz/sözleşmenizde farklı şekilde belirtilse bile, Hollanda’da çalışan herkes Hollanda iş kanununa tabidir.

Eğer pasaportsuz bir şekilde ise alındıysanız, sizinle ilgili çalışma yasasını ihlal eden kişi, siz değil, işvereninizdir. Sadece yasaları ihlal eden kişiye ceza kesilebilir. Eğer belgesiz bir kişi olarak çalışma hakkınız ihlal edildiyse, yatırılmamış maaşınızı almak için hukuki bir dava başlatma hakkına sahipsiniz. Ancak pratikte bu zor olabilir çünkü dava açtığınızda işveren işten çıkarılmakla tehdit edebilir veya ülkeden sınır dışı edilme olasılığıyla karşılaşabilirsiniz. Bu yüzden, bir avukatın (advocaat) yardımını almanız önerilmektedir. Eğer sömürülüyorsanız, öncelikle bir avukatla veya işçi sömürüsü ve insan kaçakçılığı mağdurlarına destek sunmakta özelleşmiş bir organizasyonla görüşmeniz önerilmektedir.

Tam olarak anlamadığınız hiçbir kağıdın altına imzanızı atmayın. Sizin anlayacağınız bir dilde kopyasını isteyin ve avukat yardımına ihtiyacınız olup olmadığını iyi düşünün.

Eğer iş sözleşmeniz yoksa, işvereninden e-mail aracılığıyla bir iş sözleşmesi isteyebilirsiniz. Eğer iş sözleşmeniz size verilmiyorsa, kendi iş sözleşmenizi işverenle beraber kabul ettiğiniz şartlarla kendiniz yazabilirsiniz. Kendi yazdığınız iş sözleşmesini işverene gönderip imzalı bir kopyasını size geri göndermelerini isteyebilirsiniz. Yazdığınız iş sözleşmesi mükemmel veya tamamlanmış olmak zorunda değildir. Eğer size imzalı sözleşmeyi geri göndermeyi reddediyorlarsa, sizin yazdığın sözleşme hukuki olarak geçerlidir. Bunu işverene söyleyebilirsiniz. Eğer işveren sizin yazdığın sözleşmeye uymuyorsa, bir avukat aracılığıyla işverene karşı bir dava açabilirsiniz.

Hukuki bir dava sürecine girdiyseniz, unutmayın ki, hukuki olarak, yalnızca sizin yazdığınız sözleşme değil, işverenle bu konu hakkında yaptığınız konuşmalar ve yazışmalar da bağlayıcıdır.

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.fnv.nl/werk-inkomen/contract/arbeidscontract

Sıfır saat sözleşmeleri

Hollanda’da sözleşmeler sıfır saat için yapılabilir. Ne yazık ki, sıfır saatlik sözleşmelerin çoğunda, patron sizi çağırdığında ise gelmek zorundasınız. İşten ayrılmak istediğinizde bir ay önceden haber vermek zorundasınız. Bu, hemen ayrılmayı deneyemeyeceğiniz anlamına gelmez. Sadece bunu yasal olarak yapıp yapmadığınızı kontrol edin, böylece hangi riskleri aldığınızı bilirsiniz.

Çok önemli bir düzenleme daha mevcuttur: Bir çalışan üç ay üst üste sözleşmede belirtilen saatten daha fazla çalıştığında, sözleşme o yeni saat ortalamasına göre değişir!

Sözleşme sonlandırma

Bir iş sözleşmesinin işveren veya çalışan tarafından sona erdirilmesi sözlü olarak, mektup, faks veya e-posta yoluyla yapılabilir. Tabiki bir sözleşmeyi sözlü olarak sona erdirmekle ilgili problem, kanıtlamanın zor olmasıdır. Bu nedenle, çalışan iseniz bunu yazılı olarak yapmanız ve işvereniniz sizi işten çıkardığında, işten çıkarma gerekçesini yazılı olarak talep etmeniz önerilir.

Normalde, işverenin sizi işten çıkarmak için UWV’den bir ‘işten çıkarma iznine’ (ontslagvergunning) ihtiyacı vardır. Ancak işverenin UWV’den bir ‘işten çıkarma izni’ (ontslagvergunning) almış olup olmadığına bakılmaksızın (geçici olarak) hasta veya çalışamayacak durumdaysanız (örneğin ekonomik nedenlerle veya uzun süreli çalışamama nedeniyle (langdurige arbeidsongeschiktheid) ) veya hamileyseniz, işvereninizin sizi işten çıkarmasına asla izin verilmez.

Sözleşmeyi sona erdirmenin başka bir yolu, hakim (kantonrechter) tarafından feshedilmesidir.

İşvereniniz ayrıca aşağıdaki acil nedenlerle sizi derhal(op staande voet) işten çıkarabilir : hırsızlık, ağır hakaret, dolandırıcılık, saldırı veya çalışmayı reddetme.

Genel kural olarak, derhal işten çıkarılma durumunda işverenin acil nedeni ortaya çıktığı anda bildirmesi gerekir. Çalışan olarak, acil nedenlerle derhal işten çıkarma durumuna hukuk mahkemesinde (kantongerecht) karşı çıkabilirsiniz.

Ayrıca, işvereninizle iş sözleşmenizi erken bitirme konusunda anlaşmış olmanız ve bir nedenle kararınızdan pişmanlık duymanız da olasıdır. Bu normalde yazılı bir uzlaşma anlaşması (vaststellingsovereenkomst) yoluyla yapılır. Kararınızdan geri dönmek için, işvereninizle uzlaşma anlaşmasını imzaladığınız andan itibaren iki haftanız vardır. İşvereniniz bu iki haftayı size bildirmediği takdirde üç haftanız vardır. Kararınızdan geri dönmenize dair herhangi bir neden belirtmenize gerek yoktur, ancak bunu işvereninize yazılı olarak bildirmeniz gerekir (iptal etme veya sözleşmeyi feshetme). İş sözleşmeniz olduğu gibi devam eder.

En az 6 aylık sınırlı süreli (bepaalde tijd) iş sözleşmelerinde, işveren sözleşmeyi uzatmak isteyip istemediğini, istiyorsa ne kadar süreyle uzatmak istediğini sözleşme bitiminden en az bir ay önce size bildirmelidir. Bunu yapmadığı takdirde size bir aylık maaş tutarında bir para cezası ödemesi gerekir. Zamanında yapmazsa, para cezası orantılı olacaktır.

Tazminat

İşten ayrılma durumunda tazminat yoktur. Ancak her zaman tatil ödeneğinizi (brüt maaşınızın yaklaşık %8’ı) almalısınız. Kovulma ya da işi bırakma, bu parayı alma hakkınızı etkilemez. İş sözleşmenizi ve/veya toplu iş sözleşmenizi tekrar kontrol edin, ekstra hükümler olabilir.

Bildirim süresi

Sözleşmenizde bildirim süresi maddesi bulunmalıdır. Bu konuda bir hüküm bulunmadığı takdirde, kanunen en az bir ay bildirim süresi vardır. Bu, anında istifa edebileceğiniz anlamına gelir, ancak sonuç olarak, sosyal yardımlara veya geçiş ücretine hakkınız olmaz ve bunları aldığınız takdirde, %30 vergi affı hakkınızı kaybedersiniz.

Bildirim süresi bir ay veya daha fazla ise, muhtemelen bir ayın tamamı olduğunu dikkate almalısınız. Bu, şirkete ayrıldığınızı ayın hangi gününde bildirdiğinizden bağımsız, en azından gelecek ayın tamamında çalışmak zorunda olduğunuz anlamına gelir. Her iki durumda da, sözleşmeniz bunun bir tam ay veya 30 gün olduğu konusunda açık olmalıdır. Sözleşmeniz geçici ise ancak bitiş tarihinden sonra düzenli işinizi yapmaya devam ediyorsanız, sözleşme süresi ilk kontrattaki süre kadar yenilenir. Üç yıl sonra, geçici sözleşmeniz yasa gereği kalıcı bir sözleşmeye dönüşür.

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.cnv.nl/werk-en-inkomen/contract/einde-van-mijn-arbeidsovereenkomst-voor-bepaalde-tijd/
• https://werkgeverslijn.nl/ketenbepaling/

İşsizlik güvencesi

Yasa gereği bir işsizlik durumunda güvence sağlanması hakkınız olmanıza rağmen, bundan faydalanmak için göz önünde bulundurmanız gereken birkaç senaryo vardır:

İşi bırakırsanız, yüksek ihtimalle sosyal yardım alma hakkınız olmayacaktır, hastalık, mobbing vb. gibi ekstrem durumlarda istisnalar vardır.

Sizden kaynaklanan sebeplerle işten çıkarıldığınızda, işsizlik sigortası hakkınız yoktur. Eğer asılsız(yasa dışı) bir mazeretle kovulursanız, buna karşı çıkmayı aklınızda bulundurun.

Bir şirket sizden kaynaklanmayan sebeplerle ( örneğin ekonomik durum gibi dışsal nedenlerle) sizi işten çıkarmayı öne sürerse ya da sözleşmeniz sona ermişse, çeşitli koşullara uyduğunuz takdirde işsizlik güvencesine hakkınız vardır. Bu koşullar: çalışabilir durumda olmanız, ve son 36 hafta içinde en az 26 hafta çalışmış olmanızdır.

Son 36 haftanın 26 altı haftasında çalışmış olmanız durumunda 3 aylık işsizlik maaşına hak kazanırsınız. Son 5 yılın en az 4 yılı çalıştığınız takdirde ise en az bir yıl sosyal güvenceniz vardır.

Zamanlama

Çalışma saatleri

Yasal çalışma saatleri 1 günde 12 saat ve 1 haftada en fazla 60 saattir. Eğer 1 haftada 60 saat çalışıyorsan bu kompanse edilmelidir. 4 haftalık bir dilime bakıldığında haftalık çalışma süreleri 55 saati geçmemelidir, 16 haftalık bir dilimde ise çalışma saatleri haftada 48 saati geçmemelidir.

Çalışma Molası

5,5 saat kesintisiz çalıştıktan sonra kanunen yarım saat paydos hakkınız vardır ve bunu kullanmalısınız. Eğer çalışma günü 10 saat ise paydos 45 dakikadır. Bunu 10 saatlik iş günü içinde 3 kere 15 dakika olarak da kullanabilirsiniz. İş veren bu paydosu ödemek zorunda değildir.

Fazla mesai

Ekstra iş saatleri (fazla mesai) ile ilgili kuralları toplu iş sözleşmenizde, kontratınızda ya da şirket kurallarınızda bulabilirsiniz. Bunun dışında fazla mesai yapmaya zorlanamazsınız. Sadece ne kadar maaş, iş saati ve/veya tatil günü için anlaşmışsanız o kadar çalışmalısınız. Günde maksimum çalışma süresi (fazla mesai dahil) ile ilgili kurallar vardır: vardiya başına 12 saat ve haftada 60 saat, vardiyadan sonra 11 saat dinlenme ve 36 saat hafta sonu. Reşit olmayanlar için ve hamilelik durumunda özel kurallar bulunmaktadır. Birçok iş için istisnalar olduğunu unutmayın.

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.fnv.nl/werk-inkomen/werktijden/overwerk
• https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/werktijden/vraag-en-antwoord/wettelijke-regels-werktijden-en-rusttijden
• https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/werktijden/vraag-en-antwoord/brochures-arbeidstijdenwet-en-arbeidstijdenbesluit

Sağlık ve güvenlik

Temel bilgiler

İşveren çalışanlarının sağlığı ve güvenliğini korumak için gerekli önlemleri almak zorundadır. İşveren güvenli bir çalışma ortamı sağlamak, kullanılacak alet ve makinelerin güvenli olmasını sağlamak, makinelerin çalışmasıyla ilgili gerekli bilgi ve talimatı temin etmek, işçileri bu konuda eğitmek ve tehlikeli maddelerle çalışılıyorsa gereken önlemleri almak zorundadır.

Sağlık sigortası

Hollanda’da yaşayan herkesin özel sağlık sigortası bulunmalıdır. İstediğiniz bir sigorta şirketini seçmek ve kontrat imzalamak sizin sorumluluğunuzdadır.

Çoğu çalışanın bakım ödeneği (zorgtoeslag) alma hakkı vardır. Aylık alabileceğiniz bu ödenek neredeyse sağlık sigortanın yarısı kadardır. Bunun için http://www.toeslagen.nl sitesinden başvuru yapabilirsiniz.

Mobbing ve İstismar

Pasaport, çalışma izni vb gibi önemli evrakları asla başkalarına vermeyin. Bunlar sizin adınıza önemli belgelerdir ve üçüncü şahıslar bunları kullanıp baskı yaparak, yapmak istemediğiniz şeyleri yaptırmaya çalışabilir.

Mobbing ile karşı karşıya iseniz göz önünde bulundurulacak birkaç faktör vardır.

İlk olarak iş arkadaşlarınızdan sizinle aynı hisseden müttefikler bulun. Birlikte bir talep listesi ve eylem planı oluşturabilirsiniz. Koşullarınızın iyileştirilmesi için neler yapılacağına dair pratik bir şekilde düşünün.

Sonrasında yöneticiniz ile doğrudan konuşun ve onlara düzeltme şansı tanıyın. Eğer bu işe yaramazsa ya da bunu yapmak güvende hissettirmiyorsa, Vertrouwenspersoon(güvenilir kişi) veya Öndernemingsraad (şirket kuruluna) gidebilirsiniz. Bunlar yasal pozisyonlardır ve bir yerlerde kim oldukları belirtilmiş olmalıdır. Son olarak İnsan Kaynakları (personeelzaken) ya da üst yöneticiye gidin.

Her durumda, tatmin edici bir sonuç alamamaya hazır olun. Vetrouwenspersonen sadece dinlemek için oradadır, herhangi bir güçleri bulunmamaktadır. Ondernemingsraad da aynı şekilde sadece şirket aktivitelerini, var olan protokol ve iç kurallara göre hizada tutma sorumluluğuna sahiptir. Bu yüzden, buradan çok bir şey beklemeyin ve resmi süreç için çok fazla enerji harcamayın çünkü bu sizi tüketecektir. Önden düşünün: eğer istediğimi alamazsam, ne kadarını yapmaya gönüllüyüm ve imkanım var? Takım çalışması yapıldığında, iş bırakma ve grevler gibi doğrudan eylemler ile sonuçlar elde edilmiştir. Eğer istediğiniz buysa bizimle e-mail yoluyla iletişime geçin.

Eğer sonuç alamazsanız ve iş arkadaşlarınızla bir birlik oluşturamazsanız, bir diğer iyi bir seçenek de muhtemelen zaten sahip olduğunuz stress kaynaklı şikayetlerden ötürü hastalık izni almaktır. Sonrasında umarız ki biraz rahatlayabilirsiniz. Eğer normal bir sözleşmeniz varsa (acenta sözleşmesi değilse) işten çıkarılamazsınız. İLK OLARAK SÖZLEŞMENİZİ OKUYUN! İki haftadan sonra bir İK (insan kaynakları) doktoruna gidip stresinizin neden kaynaklı olduğunu söylemeniz istenecektir. Bu durumu düzeltmek ve işe geri dönmek için bir eylem planı yapılacaktır. Tabi ki bu süreci mümkün olduğunca uzatarak başka bir iş arayışınızı devam ettirip, %70 hastalık maaşının keyfini çıkarabilirsiniz.

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.arboportaal.nl/onderwerpen/pesten/maatregelen

Gecmis araştırması

Bir şirket genelde ‘VOG’ (‘Davranış Beyanı’) denilen bir beyanname talep eder. Bazı meslekler için zorunludur. Justis adlı bir devlet servisi, istediğiniz işle alakası olabilecek suçlarla ilgili bir sabıka kaydınız olup olmadığına bakar. Beyanname daha sonra işverene değil ev adresinize gönderilir. Daha sonra sonucu işverene verirsiniz. Olumlu bir ‘Davranış Beyanı’ almazsanız, bu işverenin sizi kesin olarak işten çıkarabileceği anlamına GELMEZ. Bunu kabul etmeyin, çünkü bunu ayrı bir şekilde harekete geçirmeleri gerekmektedir. VOG için hükümet, ailenizinkine değil, yalnızca kişisel sabıka kaydınıza bakar.

Aynı zamanda ‘Antecedentenönderzoek’ (arka plan soruşturması) denilen daha detaylı bir soruşturma da istenebilir. Bu daha geniştir ve aileyi de kapsar. Özel bir araştırmacı tarafından yürütülür.

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.justis.nl/producten/vog/vog-aanvragen/naar-welke-gegevens-wordt-gekeken/screeningsprofielen.aspx
• https://www.bvdv.nl/verklaring-omtrent-gedrag-vog-ontslag/
• https://www.ondernemenmetpersoneel.nl/aannemen/werving-en-selectie/1212-antecedentenonderzoek-personeel-zo-werkt-het.html

İzinler

Ücretsiz izinler

Hollanda yasaları ücretsiz izinleri kapsamaz, ancak bazı toplu iş sözleşmelerinin buna dair maddeleri vardır. Eğer herhangi bir toplu iş sözleşmesi altındaysanız, kontrol etmenizde fayda vardır. Her şekilde, sıkça olmasa da bazı şirketlerde yönetim ile ücretsiz izin için özel bir anlaşma yapmak mümkündür. Hollanda yasalarında yer alan iki durum vardır: ebeveyn izni ve hasta bakımı zorunluluğu, bu durumlar oldukça karmaşıktır ve profesyonel yasal tavsiye istemek daha iyidir.

Doğum izni

Hamile çalışanların en az 16 hafta hamilelik ve doğum izni hakkı vardır. Bebeğin doğumundan altı hafta öncesinden itibaren hamilelik izni alabilirsiniz, ancak bu izin en geç bebeğin doğumuna dört hafta kala başlamalıdır. Doğum yaptıktan sonra, bebeğin beklenenden geç doğması durumunda dahi her zaman en az on hafta doğum izni hakkınız vardır. İzniniz sırasında maksimum maaşınız kadar olan bir ödenek alırsınız. Partneriniz doğum yaptıktan sonra beş günlük bir ebeveyn izni hakkınız vardır, ve 2020 Temmuzdan itibaren beş hafta olmuştur. Bu izin ücretlidir.

Ebeveyn izni: Bir işveren için en az bir yıldır çalışıyorsanız ve 8 yaşından küçük bir çocuğun bakım sorumluluğuna sahipseniz, ebeveyn iznine hakkınız vardır. İki ebeveynin de ebeveyn izni hakkı vardır. Eğer başka çocuklarınız da varsa her bir çocuk için ayrı olarak ebeveynlik izni alabilirsiniz. Evlat edindiğiniz çocuklarınız, koruyucu ailelik yaptığınız çocuklar ve üvey çocuklarınız için de, sizinle yaşadığı takdirde ebeveynlik izni alabilirsiniz. Haftalık çalışma saatlerinizin 26 katına kadar ebeveynlik izni almaya hakkınız vardır. Normal düzenleme altı ay boyunca normal iş saatlerinizin yarısı kadar çalışmanız şeklindedir. Örneğin haftada 32 saat çalışıyorsanız altı ay boyunca 16 saat çalışıp 16 saat ebeveyn izni alma hakkınız vardır. Ebeveyn izni ücretsizdir.

Vakantiegeld (tatil izni)

Tatil ödeneği yıllık brüt maaşınızın %8’ı üzerinden hesaplanır. Belirtilen miktardaki para için vergi ödemeniz gerekir. Tatil ödeneği için ödenen yüzde değişiklik göstermektedir (2019 yılında), 36,65% ve 51,75% arasındadır.

Hastalık izni

Fiziksel veya mental olarak işinizi yapamayacak durumda iseniz (stres ve korku da dahildir), çoğu durumda hastalık ödeneğine hakkınız vardır. Kontratınızın çeşidine göre alabileceğiniz hastalık ödeneği miktarı değişir. Birçok kontratta ilk iki gün ödeme alamayacağınızı göz önünde bulundurun, bu günlere ‘wachtdagen’ (bekleme günleri) denir.

Hasta olduğunuzda işverenin size “neyin var” diye sorma hakkı yoktur. Tabiki isterseniz anlatmakta serbestsiniz ancak işveren sizi bu konuda zorlayamaz. Bu konuda tartışmaya girmemeyi ve işvereninizin yasal kuralları takip etmesini tavsiye ediyoruz.

Medikal durumunuzu gizli tutma hakkınız vardır ve işvereninize medikal izni rapor etmek zorunda değilsiniz. Ancak birçok şirketin üçüncü şirketlerle anlaşmaları vardır, bu şirketlerin doktorları (Bedrijfsartsen), sizden hasta olduğunuzu kanıtlamanızı isteyebilir. Bu şirketlerin hastalığınızın ne olduğunu sizin şirketinizle paylaşma hakları yoktur, yalnızca hasta olup olmadığınızı bildirmeleri gerekmektedir.

Medikal bir durum veya hastalık karşısında Hollanda yasaları hastalık/engelin ilk 104 haftası boyunca çalışanın maaşının minimum %70’ini almasını sağlar. Eğer bu %70 yasal asgari ücretten daha düşük ise, çalışanın yasal asgari ücrete hakkı vardır. Toplu iş sözleşmenizi mutlaka kontrol edin, çünkü bazı durumlarda daha yüksek oran/periyot mümkündür.

Hastalık iznindeyken sadece çok nadir durumlarda veya hastalık izninin iki yılı geçtiği durumlarda kovulabilirsiniz. Genel olarak Hollanda iş hukuku kuralları gereğince, bir çalışanın hastalığı sırasında işine son verilmesi yasaktır (Hollandaca: ‘opzegverbod tijdens ziekte’). Bu Hollanda’da çok katı bir kuraldır ve bundan sapmak neredeyse imkansızdır.

Fakat işvereniniz başka sebepler ileri sürdüğü takdirde hastayken kovulabilirsiniz. Ancak bu, bir hakimden sözleşmeyi feshetmesini talep etmeyi gerektirir ve hasta olduğunuzu dikkate alacağından, çoğunlukla hakimin reddi ile sonuçlanır.

Ekonomi

Ödemeler

Sözleşmeniz sona erdikten sonra, tatil ücretiniz (aylık brüt ücretinizin yaklaşık %8’i) ve kullanılmayan tatil günleri de dahil olmak üzere tüm geri ödemelerinizi aldığınızdan emin olun. Son maaşınızın normal süre içinde (en fazla bir ay içinde) ödenmesi gerektiğini unutmayın. Başka masraflar varsa (‘eindafrekening’), sözleşmenin bitiminden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekir.

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.loonvisie.nl/eindafrekening-bij-ontslag-of-vertrek-werknemer/
• https://www.fnv.nl/werk-inkomen/salaris-loon/geen-salaris-of-salaris-te-laat

Vergiler

Vergi beyannamenizi doldurabilmeniz için işverenden geçen yıl ne kazandığınızı gösteren bir ‘jaaropgaaf’ aldığınızdan emin olun. Çoğu zaman bu, çevrimiçi vergi formunda otomatik olarak doldurulacaktır.Vergi formları, bağlantılar bölümünde bulunabilir.

Başka bir ülkeye taşınır ve vergi iadesi talebinde bulunmak isterseniz, vergilerinizin erken uygulanmasını talep etmek için belastingdienst ile iletişime geçin veya gelecek yılın başına kadar bekleyin , daha sonrasında vergi iadesi talebinde bulunabilirsiniz. Vergilerinizi beyan ettiğiniz ilk yıl, çevrimiçi web sitesi yerine ‘M’ formunu kağıt üzerinden doldurmanız gerekeceğini unutmayın.

Hollanda’da maaş bordrosunu anlamak zorlu bir mücadele olabilir ve bordroda gördüğünüz birçok konsept kulağa Klingonca gibi gelebilir. Bağlantılar bölümünde bir maaş bordrosunun temel noktalarını açıklayan güzel bir gönderi bulabilirsiniz.

Eğer kısmı bir engeliniz varsa vergileriniz de bundan etkilenir, kimi sağlık masraflarını vergilerinizden düşebilirsiniz. En iyisi sahip olduğunuz spesifik engele ilişkin insanların olduğu federasyonlara danışmaktır. ‘ Patientenvereniging’ veya ‘belangenvereniging’ + engelin Hollandaca adını aratın. Kronik hastalıkları veya engeli olan kişiler için daha genel olanlarından birini şu adreste bulabilirsiniz: https://iederin.nl/

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• http://www.belastingdienst.nl/english/
• http://www.belastingdienst.nl/deutsch/
• https://www.iamexpat.nl/career/employment-news/dutch-pay-slip-how-your-salary-determined

Asgari ücret

23-67 yaş arası çalışanlar için asgari ücret kanunen 8 saatlik iş günü ve 40 saatlik çalışma haftası baz alınırsa saat başı brüt 8,63 euro, 8 saatlik bir iş günü için günlük 69,01€, haftalık 345,05€ ve aylık 1495,20€. Eğer maaşlı çalışmıyorsanız ve parça başı iş yapıyorsanız, normal temponuzda çalışırken en az bu asgari ücreti almalısınız.

Örgütlen ve diren

Yardım almak

Eğer yasal bir danışmana ihtiyacınız varsa advocaten loket’ten bir avukat bulmayı deneyebilirsiniz. Buradan bulduğunuz avukatlar ile yapılacak ilk danışma her zaman ücretsizdir ve bağlayıcılığı yoktur. Avukat yasal masraflar için destek talebinde bulunmanıza yardımcı olabilir. Bu desteğe hak kazanmak için geliriniz veya birikimlerinizin yüksek olmaması gerekir. Tek başına yaşayanlar için 27.300€ ve geri kalanlar için 38.600€ yıllık gelir ve 30.360€’dan yüksek birikim olduğu takdirde destek alamazsınız (2019 kuralları, değişebilir). Ne kadar az gelir/birikim=o kadar fazla destek.

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.advocatenloket.nu/default.asp
• https://www.rechtsbijstand.nl/over-mediation-en-rechtsbijstand/hoeveel-moet-ik-zelf-betalen/hoeveel-moet-ik-zelf-betalen

Çalışma ile ilgili ipuçları

Kağıt evrak işlerini iyi düzenleyin. Maaş kağıtlarını (bir dosyada) muhafaza edin, çalıştığınız saatleri düzenli not edin, işverenden gelen email veya mektup gibi tüm belgeleri saklayın. Ayrıca çalışmakta olduğunuz şirketlerin isimlerini ve adreslerini not alın.

Yeni bir işe başladığınızda en kısa zamanda çalışma arkadaşlarınızla iletişime geçin. Birbirinizin telefon numaralarınızı alın.İşteki gelişmeler hakkında birbirinizi bilgilendirmeye çalışın. Dayanışma duygusu inşa edin. Anlaşmazlık durumunda tek başınıza olabileceğinizden daha güçlü olabilirsiniz bu şekilde.

Çalıştığınız iş, toplu iş sözleşmesi (CAO, Collectieve Arbeids Övereenkomst) ile düzenleniyor olabilir. Eğer geçici bir iş ajansı üzerinden istihdam ediliyorsanız, sizin için Hollandaca geçici işçi ajansı toplu iş sözleşmesi geçerlidir. İngilizce, Lehçe ve Felemenkçe dillerindeki son sürümlerini burada bulabilirsiniz: http://www.abu.nl/publicaties/cao

Bildirim

İşvereninizi hükümete rapor edebilirsiniz ancak muhtemelen herhangi bir sonuç doğurmayacaktır (ancak çok ekstrem durumlar dışında bir problem yaratmayacaktır). Bir diğer seçenek ise sendikaya rapor etmektir. Kendi iş kolunuzda hangi sendikanın aktif olduğunu bulmalısınız. FNV isminde büyük bir sendika vardır.

Şirketinizdeki sorunlar büyük sosyal veya etik etkilere sahipse, bu sorunları bildirmek özel bilgi ve eylemler gerektirebilir. (bir whistleblower -kurum içindeki yasadışı uygulamaları kamuya ve yetkili makamlara bildiren kişi- olabilirsiniz). Tavsiye ve yardım için https://www.huisvoorklokkenluiders.nl/ ile iletişime geçebilirsiniz. (ancak çok dikkatli olun)

Raporu gönderdiğiniz andan itibaren, devlet kurumları veya sendikaların işverene isminizi verme izni yoktur. Ancak her zaman yanlış giden bir şeyler olma ihtimali vardır. (Normalde bundan kaçınmak için dikkat edeceklerdir ancak hükümet veya sendika isminizi kazara ifşa edebilir.) Eğer whistleblower iseniz daha fazla tedbir almalısınız. Bunun çok fazla sabır ve duygusal güç gerektiren bir süreç olduğunu dikkate almak önemlidir. (Ayrıca raporlama sürecine fazla bel bağlayıp, kendinizi tüketme riskiniz vardır.)

Yararlanabileceğiniz kaynaklar:

• https://www.inspectieszw.nl/melden
• https://www.fnv.nl/service-contact/arbo-adviespunt

Sonsöz

Bu broşür Eylül 2014’te yayınlanmıştır. Siz okudurken bazı bilgiler güncelliğini yitirmiş olabilir. Bu nedenle, mutlaka daha güncel bilgi kaynaklarına da başvurun.

Daha fazla açıklamayı sitemizde bulabilirsiniz:

Index

Biz bir STK, hayır veya yardım kuruluşu değiliz, biz anarşistiz ve öz yönetim ve karşılıklı yardım ilkeleri temelinde çalışıyoruz. İş yerinizde sıkıntılar yaşıyorsanız bize ulaşmaktan çekinmeyin, birlikte mücadele edebiliriz. İşyerinde herhangi bir sorununuz yoksa (pax socialis) ama sahip olduklarınızla değerinizin ölçüldüğü bu kapitalist toplumla uyuşamıyorsanız, gelin ve bizimle tanışın, birlikte daha güçlüyüz ve insan ırkını sömürenlerin karşısında durabiliriz.

Anarchistische Groep Amsterdam – Vrije Bond

aga@agamsterdam.org

http://agamsterdam.org

postbus 16521

1001 RA Amsterdam

Ya da her Cumartesi saat 14.00 ile 18.00 arası kütüphanemize gelebilirsiniz. Adres: Eerste Schinkelstraat 14-16, Amsterdam

Hollanda’da ve Belçika’nın büyük bir bölümünde Vrije Bond’a dahil olan birçok grup ve kişi bulunmaktadır. İletişim bilgileri için web sitesini kontrol edin:

Groepen

Veya çevrenizdeki üyelerle iletişime geçmek için sekreteryaya yazın:

secretariaat@vrijebond.nl

Eğer bu dokümanın herhangi bir kısmı İngilizce ise, mevcut dilde gerekli metinlerin bir kısmının eksik olmasından dolayıdır. Bu çeviriyi tamamlamak için işbirliği yapmak istiyorsanız, lütfen http://167.71.69.177:8088/projects/aga/labour-rights/ adresini ziyaret edin, bu adreste eksik metinler için çevirilerinizi gönderebileceğiniz veya var olan metin üzerinde değişiklikler/iyileştirmeler önerebileceğiniz bir çeviri platformu bulacaksınız.